Мінэканомікі: у Беларусі забяспечана макраэканамічная збалансаванасць і стабільнасць
Беларусь уступае ў новы прагнозны цыкл. Стаяць амбіцыйныя задачы па выхаду эканомікі на якасна новы ўзровень: пераходу ад краіны патрэбнасцей да краіны магчымасцей.
На мінулым тыдні завяршылася грамадскае абмеркаванне праекту Нацыянальнай стратэгіі ўстойлівага развіцця да 2040 года, падрыхтаваны першы драфт праграмы сацыяльна-эканамічнага развіцця краіны на наступнае пяцігоддзе.
У развіццё маштабнай работы па падрыхтоўцы новых праграмных дакументаў актуальна акрэсліць ключавыя дасягненні Беларусі з моманту найважнейшай гістарычнай падзеі ў жыцці краіны – заснавання інстытута прэзідэнцтва.
За тры дзесяцігоддзі дасягнуты значныя вынікі ў розных сектарах эканомікі, якімі беларусы па праве могуць ганарыцца.
Абапіраючыся на даследаванні НДЭІ Мінэканомікі, раскажам пра іх. Сёння пагаворым аб забеспячэнні макраэканамічнай стабільнасці.
Беларусь – малая адкрытая эканоміка, фарміруе 0,07 працэнта глабальнага ВУП, займаючы 83 месца сярод 193 краін.
ВУП у даляравым эквіваленце адносна 1993 вырас у 4,1 разы і ў 2023-м перавысіў 72 млрд дал.
За 30 гадоў ВУП па парытэту пакупніцкай здольнасці на душу насельніцтва павялічыўся ў 6,5 разоў - да 30,8 тыс. дал.
Узровень золатавалютных рэзерваў за апошнія 20 гадоў павялічыўся ў 17 разоў.
Устойліва скарачаецца пазыковая нагрузка на эканоміку: валавы знешні доўг адносна ВУП знізіўся да 50,5% па стане на 1 ліпеня 2024 года. Гэта значна менш сусветнага паказчыка - 66,1% у 2022 годзе і ў разы ніжэй, чым у шэрагу краін (Японія - 255%, Грэцыя - 162%, Італія - 135%, ЗША - 122% ад ВУП у 2023 годзе).
Забяспечана даступнасць крэдытаў для рэальнага сектара і насельніцтва: калі ў 1994-м годзе стаўка рэфінансавання дасягала 480%, то ў 2024-м яна складае 9,5% гадавых.
Пачатак 90-х гадоў адзначылася гіперінфляцыяй: у 1993 годзе індэкс спажывецкіх коштаў перавышаў 2000%. Дзякуючы праводзімай палітыцы па стрымліванні росту інфляцыі яе ўзровень сёння не перавышае 6 працэнтаў.
Як вынік, у Беларусі адзін з самых нізкіх узроўняў малазабяспечанасці. Прычым не толькі сярод краін СНД, але і сярод дзяржаў ЕС. Калі ў сярэдзіне 90-х гадоў за рысай беднасці знаходзіліся больш за 38% насельніцтва, то сёння ўзровень малазабяспечанасці складае толькі 3,6%.